Geur afbeelding
Geur of stank?
Geur bestaat uit een mix van stoffen. De meeste mensen genieten van bloemengeur en vinden rioollucht vies ruiken. Niet iedereen ruikt hetzelfde. Sommige mensen hebben een zeer goede neus en anderen ruiken wat minder goed. Maar wanneer iets erg stinkt, is dat voor iedereen een waarschuwing om in actie te komen. Zoals wanneer je een brandlucht of bedorven eten ruikt. Maar we weten ook dat wanneer iets stinkt, dit niet automatisch betekent dat het schadelijk is voor je gezondheid. Sommige ‘vieze’ geuren zijn niet gevaarlijk. Andere stoffen die je niet ruikt, zijn juist wel gevaarlijk.
Als je veel last hebt van een geur spreken we van geurhinder of stankoverlast.
Bronnen van geurhinder
Welke geuren leiden bij inwoners van Nederland tot geurhinder? Inwoners noemen geuren veroorzaakt door buren, open haarden en allesbranders, barbecue en vuurkorven het vaakst. Geurhinder kan alleen erg verschillen per plek in Nederland. GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)’en onderzoeken vaak hoe het zit binnen hun eigen regio.
Geurhinder is moeilijk te meten. Je kunt berekenen hoeveel geurstoffen er zijn per kubieke meter lucht. Maar dit komt niet altijd overeen met hoeveel last je ervan hebt. De ene persoon heeft meer last van een geur dan de ander. Daarnaast kan het aantal geurdeeltjes per moment verschillen. Met een vragenlijst kunnen mensen aangeven hoeveel en hoe vaak zij het afgelopen jaar last hebben gehad van geur. Dat geeft een indruk van hoeveel geurhinder er op een bepaalde plek gemiddeld is. Meldingen via bijvoorbeeld de hinderapp geven een indruk van hoeveel mensen last hadden van geur op een bepaald moment.
afbeelding
Milieu- en Geurcontouren bedrijven, provincie Gelderland
Deze kaart bevat de geurcontouren van bedrijven of inrichtingen waarvoor de provincie Gelderland de milieuvergunningen verleent.
Geurhinder veehouderij Noord-Brabant (2019)
Op deze kaart zie je de kans op geurhinder door veehouderij in de provincie Noord-Brabant in 2019. Het houden van grote aantallen kippen, varkens of kalveren kan geuroverlast geven bij mensen die in de buurt wonen.
afbeelding
Wat doet geurhinder met je gezondheid?
Geurhinder en stankoverlast zorgen voor een onprettig gevoel. Sommige mensen slapen slecht door de stank of zetten thuis de ramen niet meer open. Maar ventileren in huis is wel belangrijk. Er zijn ook mensen die niet meer buiten zitten of geen bezoek meer durven ontvangen door de geur. Geuroverlast kan dus je leven negatief beïnvloeden.
Heb je erg veel last van een vieze geur? Dan kan dit zorgen voor stress. En stress kan weer leiden tot gezondheidsklachten zoals hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Stank kan een prikkelend, irriterend of branderig gevoel in je neus geven. Hierdoor ga je mogelijk minder diep ademhalen of je adem inhouden. Ook andere klachten komen voor. Denk aan benauwdheid, maagpijn, slapeloosheid en zelfs angst en depressie. Geurhinder kan je gezondheid verminderen en wordt daarom gezien als gezondheidseffect.
Overlast van houtrook
Houtrook is voor iedereen ongezond, omdat er bij het stoken van hout schadelijke stoffen vrij komen. Daarnaast hebben veel mensen last van de geur van houtrook van open haarden, allesbranders, vuurkorven en barbecues. In de Stookwijzer kun je overlast door houtrook melden.
Geur van industrie
In de regio Rijnmond staan meer dan 250 elektronische neuzen (e-noses). Deze apparaten meten of er gevaarlijke gassen in de lucht zijn. De Dienst Milieubeheer Rijnmond (DCMR) houdt hiermee de luchtkwaliteit in de gaten en kan zo snel te werk gaan als dat nodig is. Je kunt bij DCMR ook overlast in de regio Rijnmond melden. De kaarten laten zien hoeveel geur er door industrie is in dit gebied.
Last van geur veehouderij
Als je dichtbij een veehouderij woont, kun je last hebben van geur. De stallen, de opslag van mest of van voer geven vaak een sterke geur. Luchtwassers kunnen de geur van intensieve veehouderij verminderen. In de praktijk blijken sommige luchtwassers minder goed te werken. Uit onderzoek blijkt dat er nog steeds meer geurhinder is door veehouderijen dan verwacht. Dit is volgens de GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) in Brabant een reden om de wetgeving aan te passen.
Waarom zijn er weinig kaarten over geurhinder?
In de Atlas Leefomgeving staan twee kaarten over geurhinder in de provincie Gelderland en Noord-Brabant. Er is nog géén landelijke kaart. Elke GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) verzamelt elke vier jaar via een vragenlijstonderzoek gegevens in de GGD-regio over gezondheid, welzijn en leefstijl. In de meeste GGD-regio’s staan daar ook vragen in over geurhinder, maar dit zijn geen standaardvragen. Daarom is het niet mogelijk om de geurhinder op één landelijke kaart te laten zien. Sommige GGD’en maken wel een eigen overzicht van geurhinder. Zie bijvoorbeeld dit rapport voor de provincies Gelderland en Overijssel.
Afbeelding weinig kaarten
Afbeelding omgeving
Wat kun je zelf doen bij geurhinder?
In de vergunning van bedrijven is afgesproken hoeveel geuroverlast is toegestaan. Je kunt jouw klacht over geuroverlast van een bedrijf melden bij het milieuloket van jouw gemeente of provincie. Er is misschien niet meteen iets aan te doen. Maar het is wel belangrijk dat de gemeente en de provincie weten dat mensen er op een bepaalde plek last van hebben. Sommige provincies houden klachten over geurhinder bij, zoals Groningen met een hinderapp. Voor geurhinder van andere bronnen is dat minder duidelijk geregeld. Als je buren zorgen voor geuroverlast, ga dan eerst met hen praten. Het is belangrijk dat zij weten dat je er last van hebt. Overlast van houtstook kun je melden in de Stookwijzer. Kom je er toch niet uit? Je kunt ook terecht bij het team Milieu & Gezondheid van jouw GGD.
afbeelding beleid
Geur in de Omgevingswet
Een bedrijf moet geurhinder altijd zoveel mogelijk voorkomen. Provincies en gemeenten hebben geurregels opgenomen voor een groot aantal industriële bedrijven en activiteiten in hun vergunning. Daarnaast staan er geurregels in de omgevingsverordening van de provincie en het omgevingsplan van de gemeente. Het omgevingsplan bevat regels voor geur om te zorgen voor een aanvaardbaar hinderniveau. Voor een aantal activiteiten moet de gemeente in elk geval geurregels opnemen in het omgevingsplan. Dit geldt voor rioolwaterzuiveringsinstallaties, het houden van vee, opslag van mest of kuilvoer en composteren. Voor andere activiteiten die geur veroorzaken, kan de gemeente zelf kiezen welke geurregels ze in het omgevingsplan stelt. Dit geldt bijvoorbeeld voor de voedingsmiddelenindustrie, horeca, dierenpensions, maneges en het houden van dieren als hobby. Daarbij hangt het van de locatie af welke regels moeten gelden. Meer over geur in de Omgevingswet vind je bij het Informatiepunt Leefomgeving. De regels uit het omgevingsplan en de omgevingsverordening kun je inzien in het Omgevingsloket, via regels op de kaart. Neem altijd eerst contact op met je gemeente voor vragen over plaatselijke vergunningen.
Interessante websites
Kijk ook eens bij
Stikstofdioxide
Stikstofdioxide is een gas dat vooral in de lucht komt door verkeer en industrie. Het kan leiden tot hart- en vaatziekten.
Schone lucht Kennis
Welke gezondheidseffecten heeft luchtvervuiling? Wat is het Schone Lucht Akkoord en wat verandert in de Omgevingswet?
Fijnstof
Fijnstof is een verzamelnaam voor kleine deeltjes in de lucht. Deze deeltjes zijn niet goed voor je gezondheid.