Atlas Leefomgeving organiseerde op dinsdagochtend 12 januari de digitale workshop Herken natte koeltorens met kunstmatige intelligentie. Tijdens deze workshop gingen Atlas-medewerkers in op de tool, die ontwikkeld werd om natte koeltorens met behulp van kunstmatige intelligentie te detecteren op hoge resolutie luchtfoto’s. Het doel was om medewerkers van Omgevingsdiensten inzicht te geven in mogelijke nieuwe locaties van natte koeltorens in hun werkgebied. Bijna alle Omgevingsdiensten waren aanwezig!
Natte koeltorens zijn installaties, die overtollige warmte afvoeren uit productieprocessen en gebouwen. Dat gebeurt door verneveling van water in de buitenlucht. Bij onvoldoende onderhoud of onjuist gebruik kunnen hierbij legionellabacteriën via de lucht worden verspreid. Die bacteriën kunnen de Veteranenziekte (Legionellose) veroorzaken. Natte koeltorens kunnen een bron van besmetting zijn en daarmee vormen ze een risico voor de gezondheid.
Daarom is het belangrijk dat natte koeltorens opgespoord worden en op de kaart worden gezet. Zo kunnen Omgevingsdiensten en GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)’en bij een uitbraak van Legionellose sneller in actie komen. En daarmee méér zieken voorkomen.
Natte koeltorens op de kaart
Iedereen kan natte koeltorens melden. Ze verschijnen na aanmelding als een oranje icoontje op de kaart “Nieuwe en afgewezen natte koeltorens”. Na validatie zijn de meldingen terug te vinden op de kaart Bevestigde natte koeltorens. Toch staan nog veel natte koeltorens niet op de kaart. Daarom maakte het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een database met de mogelijke locaties van natte koeltorens die met behulp van luchtfoto’s en kunstmatige intelligentie werden opgespoord. Met een tool kunnen de gegevens uit deze database makkelijk worden gecontroleerd. Zo kun je heel snel beoordelen per locatie of het wel of geen natte koeltoren betreft. En komen er steeds meer locaties van natte koeltorens op de kaart.
Ervaringen Omgevingsdienst met tool
Tijdens de workshop kregen de medewerkers van Omgevingsdiensten uitleg over het gebruik van de tool. Omgevingsdienst Noodzeekanaalgebied heeft deze inmiddels getest. Het blijkt lastig om droge en natte koeltorens van elkaar te onderscheiden. Droge koeltorens vormen geen gezondheidsrisico, maar natte koeltorens wel – door de aanwezigheid van een waterbassin. Het vereist een deskundige blik om droge en natte koeltorens op een luchtfoto van elkaar te onderscheiden. Ook ziet de nieuwe tool vaak andere ronde objecten als trampolines, parasols, vijvers aan voor een natte koeltoren. Ondanks deze beperkingen levert het wél extra locaties van natte koeltorens op.
Hoe verder?
Verschillende Omgevingsdiensten in Nederland nemen nu deel aan de pilot door een eerste selectie op basis van luchtfoto’s voor hun eigen gebied te maken. Dit levert extra locaties van natte koeltorens op, die de Omgevingsdienst daarna ter plekke moet checken. Het RIVM gaat de tool verbeteren aan de hand van de ervaringen. We verwachten dat deze techniek in de toekomst ook voor andere toepassingen gebruikt kan worden.