Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL (Planbureau voor de Leefomgeving)) lanceert op 10 november de Atlas van de Regio. Deze nieuwe website brengt in kaart welke regionale verschillen er zijn en hoe uiteenlopende sectorale opgaven in de ruimte samenkomen. De Atlas van de Regio gebruikt de kaartviewer van onze eigen Atlas Leefomgeving. Het Atlas-team ondersteunde het PBL bij de realisatie van dit veelomvattende en complexe atlas-project. Waarom koos het PBL voor onze kaartviewer en hoe kijken zij aan tegen deze samenwerking? Zeven vragen aan Kersten Nabielek, projectleider van Atlas van de Regio.
Waarom heeft Nederland een Atlas van de Regio nodig?
Nederland staat voor grote en complexe ruimtelijke opgaven. Denk aan klimaatverandering, voortgaande verstedelijking, beoogde natuurontwikkeling en fundamentele veranderingen in de landbouw. Al deze opgaven komen samen in de regio waar ze met elkaar concurreren om de ruimte. Voor beleidsmakers en bestuurders is het belangrijk om inzicht te krijgen in de verschillen tussen regio’s. Maar ook om te weten voor welke opgaven regio’s staan. De Atlas van de Regio biedt landelijk vergelijkbaar en gevalideerd kaartmateriaal. De kaarten geven inzicht in regionale kenmerken rond uiteenlopende thema’s. Zo kan de Atlas voor de Regio bestuurders en beleidsmakers helpen bij het maken van afwegingen rond ruimtelijke vraagstukken.
Wat kun je allemaal met de Atlas van de Regio?
Gebruikers kunnen straks in de Atlas van de Regio zo’n 130 kaarten raadplegen. Deze kaarten zijn geclusterd binnen twaalf thema’s die belangrijk zijn voor de ruimtelijke ontwikkeling van regio’s in Nederland. Zo zijn er kaarten die informatie bieden over klassieke ruimtelijke thema’s. Denk aan stedelijke ontwikkeling, natuur, water en landbouw. Maar er zijn ook kaarten over nieuwe duurzaamheidsopgaven. Bijvoorbeeld klimaatadaptatie en ruimte voor hernieuwbare energie. Het mooie is dat gebruikers in de interactieve kaartviewer zelf aan de slag kunnen met de kaarten. Gebruikers kunnen kaarten combineren, inzoomen op een bepaald gebied en gebieden met elkaar vergelijken. Een deel van de kaarten is al te vinden op andere portalen, zoals de Klimaateffectatlas, de Atlas Leefomgeving en de Atlas Natuurlijk Kapitaal. Het andere deel bestaat uit kaarten van PBL (Planbureau voor de Leefomgeving)-projecten die nog niet eerder digitaal beschikbaar waren. Het mooie is dat de Atlas van de Regio al deze kaarten ontsluit. Zo zijn ze op één centrale plek vindbaar.
Voor wie is de Atlas van de Regio?
Naar verwachting treedt in januari 2022 de nieuwe Omgevingswet in werking. Deze wet verplicht het Rijk, regionale en lokale overheden tot het opstellen van een omgevingsvisie. Zo is onlangs de definitieve Nationale Omgevingsvisie (NOVI) aangeboden aan de Tweede Kamer. Dit is de langetermijnvisie van het Rijk op de toekomstige duurzame leefomgeving. De Atlas van de Regio biedt handvaten aan lokale en regionale overheden die in het kader van de NOVI werken aan regionale omgevingsagenda’s, regionale verstedelijkingstrategieën en NOVI-gebieden. Ook kan de Atlas van de Regio lokale en regionale overheden ondersteunen bij het opstellen van hun omgevingsvisie. Maar ook professionals die zich indirect of direct werken aan ruimtelijke vraagstukken, kunnen de Atlas van de Regio gebruiken.
Waarom hebben jullie voor onze kaartviewer gekozen?
De Atlas-kaartviewer werkt snel en intuïtief. Het is mooi dat gebruikers de thematische kaarten zowel apart als gecombineerd kunnen bekijken. En ze kunnen de volgorde en transparantie zelf aanpassen. Deze functie maakt het mogelijk om te onderzoeken hoe verschillende ruimtelijke thema’s in een gebied samenkomen. Bijvoorbeeld als je wilt kijken hoe plannen voor woningbouw of bedrijventerreinen samengaan met de overstromingsrisico’s of kwetsbare natuurgebieden.
Welke elementen zou het PBL graag nog aan de kaartviewer van de Atlas toevoegen?
Het zou heel mooi zijn als we in de toekomst naast de kaarten ook nog meer data en informatie kunnen toevoegen. Bijvoorbeeld door de toepassing van Web Feature Services (WFS). Dat is technisch nu al mogelijk, maar daar hadden we in de eerste versie niet voldoende tijd voor. En het zou heel handig zijn als gebruikers per regio of gebied automatisch een set kaarten kunnen downloaden. Voor een aantal regio’s hebben we nu pdf-versies voorbereid. Maar dat kunnen we niet voor alle gebieden en regio’s gaan doen.
Hoe ervaren jullie tot nu toe de samenwerking met het Atlas-team?
De samenwerking met het Atlas-team was voor ons heel waardevol. Het is erg fijn om een bestaand portaal te mogen gebruiken dat werkt en goed doordacht is. Ook is zo’n integraal atlas-project zowel inhoudelijk als technisch zeer omvattend en complex. Het team van de Atlas Leefomgeving heeft ons met hun kennis en ervaring goed geholpen.
De lancering nadert. Wanneer zijn jullie als PBL tevreden?
Wij zouden het heel mooi vinden als straks zoveel mogelijk lokale en regionale overheden de Atlas van de Regio als instrument gaan inzetten. Zo hopen wij als PBL bij te dragen aan een duurzame en toekomstbestendige ruimtelijke inrichting van Nederland. We kijken uit naar de lancering op 10 november en zijn erg benieuwd wat gebruikers van deze eerste versie vinden. De komende jaren gaan we de Atlas van de Regio verder door ontwikkelen. Tips en suggesties voor verbeteringen en aanvullende kaarten zijn welkom!
Als eerste een kijkje nemen in de Atlas voor de Regio?
Dat kan! Op 10 november lanceert het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) de Atlas van de Regio met een webinar. Gluur mee en meld je aan voor de webinar Atlas van de Regio.