De aanleiding voor de aanpassing vormde een vraag die we kregen van een gebruiker via onze helpdesk. Die vond de vorige Groen-kaart te algemeen. De kaart zei wel wat over waar het groen was in Nederland, maar liet niet zien in wat voor soort gebied dat groen lag. Om daar achter te komen, moest je als gebruiker de Groen-kaart combineren met bijvoorbeeld de kaart Natura 2000-gebieden. Nu zie je in een oogopslag of het gaat om groen in een Natura 2000-gebied, in een agrarisch gebied of om groen in overige gebieden.
 

Veluwe springt eruit bij groen in Natura 2000-gebieden 

Op de Groen-kaart geven de donkergroene gebieden het groen in de Natura 2000-gebieden weer. Zo springt de Veluwe er duidelijk uit: een grote donkergroene vlek op de kaart. Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Natura 2000-gebieden zijn er om plant- en diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving te beschermen om zo de biodiversiteit te behouden. Maar bestaan die gebieden dan niet juist alleen maar uit groen? Op onze kaart wordt het water in de totaal 162 Natura 2000-gebieden niet meegeteld als groen.  

 

Utrechtse Heuvelrug: op een na grootste aaneengesloten natuurgebied in Nederland 

In felgroen zie je op de Groen-kaart het groen in de Natuurnetwerk Nederland-gebieden (afgekort NNN-gebieden). NNN-gebieden vormen een netwerk van natuurgebieden. De NNN-gebieden hebben als doel om natuurgebieden beter te verbinden en te zorgen voor betere verbinding met omliggend agrarisch gebied. Grotere natuurgebieden kunnen beter tegen droogte, klimaatverandering en andere negatieve invloeden. En planten en dieren kunnen zich makkelijker naar minder droge plekken verspreiden via NNN-gebieden.
 
De grootste felgroene vlek is de Utrechtse Heuvelrug. Niet zo verwonderlijk, want de Utrechtse Heuvelrug is het op één na grootste aaneengesloten natuurgebied in Nederland. De Nederlandse wateren horen ook tot de NNN: de Noordzee, de Waddenzee, de Eems-Dollard, het IJsselmeergebied, de Zuidwestelijke Delta en de grote rivieren. Maar dat water wordt net als bij de Natura 2000-gebieden niet weergegeven als groen op de Groen-kaart. 

Groen in agrarisch gebied

In lila zie je het groen in agrarisch gebied op de kaart. In veel weilanden staat er vaak maar één soort gras. Het is daar wel groen, maar je vindt op die plekken maar weinig verschillende planten en dieren. Als je ver inzoomt op de groen-kaart zie je lichtgroene randen: sloot- en wegbermen. Deze zijn interessant voor het verhogen van de biodiversiteit, want daar kunnen bijvoorbeeld insecten voedsel vinden. Je ziet in de paarse gebieden ook witte vlekken. Dat zijn de braakliggende akkers. Daar groeien geen gewassen. Dus deze worden niet als groen in agrarisch gebied aangemerkt op de kaart. 

Groen in de stad: waar kan het groener?  

In lichtgroen zie je het groen in overige gebieden. Dat zijn vaak de bomen, struiken en planten in bebouwde omgevingen. Zo laat de Groen-kaart zien waar groen een uitdaging vormt. Als je inzoomt op de steden van Nederland, dan zie je dat die grijzer zijn. Dit heeft onder andere gevolgen voor de temperatuur in de stad. Op de Stedelijk hitte-eiland effect-kaart zie je dat het erg warm wordt in de stad in de zomer. Precies op de plekken waar het niet zo groen is. Dat zie je duidelijk als je Amsterdam op de kaart Stedelijk hitte-eiland bekijkt en op de Groen-kaart. 

Amsterdam op de Groen-kaart en op de Stedelijk hitte-eilandeffect-kaart

Groen en jouw gezondheid

Groen in de leefomgeving is niet alleen voor planten en dieren belangrijk, ook voor de mentale en fysieke gezondheid van mensen. Groen in je omgeving helpt bij herstel, vermindert stress en verbetert je concentratievermogen. Groen stimuleert sport en beweging en sociale contacten. Groen zorgt daarnaast voor gevarieerder spel bij kinderen. 

Wie in een groene omgeving leeft, voelt zich vaker gezonder en is minder vaak ziek. Onderzoek van WUR en NIVEL toont aan dat mensen met een groene tuin minder gezondheidsklachten hebben. Natuur helpt ook bij het tegengaan van effecten van klimaatverandering. Zoals hittestress en wateroverlast.

Achtergrond van deze kaart 

De Groen-kaart op de Atlas Leefomgeving is een deel van kaarten die op de Atlas Natuurlijk Kapitaal staan. Op die kaarten vinden professionals informatie over bomen, struiken en lage vegetatie. Op de Atlas Natuurlijk Kapitaal worden de economische baten van groen en andere natuurdiensten berekend. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en de Atlas Natuurlijk Kapitaal maken de Groen-kaart. Elke vier jaar krijgt de kaart een update.