Foto van kleurrijk vuurwerk

En dan is het jaar 2019 alweer voorbij. Zoals ieder jaar trappen we ook het nieuwe decennium af met vuurwerk. Daarnaast spreken we onze goede voornemens weer uit, waarbij gezonder leven vaak op nummer 1 staat. Maar is vuurwerk afsteken dan wel een goede start?

Het afsteken van vuurwerk zorgt ieder jaar voor een forse hoeveelheid fijnstof in de lucht in korte tijd. Fijnstof is een verzamelnaam voor kleine deeltjes in de lucht. Een deel van het fijnstof komt van natuurlijke bronnen zoals opwaaiend stof en zeezout. Menselijk handelen veroorzaakt echter bijna 75 tot 80 procent van de hoeveelheid fijnstof in de lucht. Vuurwerk levert daar een bijdrage aan van 1 procent. Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid. In Nederland overlijden mensen enkele dagen tot maanden eerder door kortdurende blootstelling aan fijnstof. Het gaat vooral om ouderen en mensen met hart-, vaat- of longaandoeningen. Naast dat vuurwerk slechte luchtkwaliteit als gevolg heeft, zorgt het ook voor veel geluidhinder bij mens en dieren. Daarnaast heeft het nog diverse andere gevolgen zoals weergegeven in deze infographic van GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) GHOR Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) Nederland. 

Meten met burgers

Om inzicht te krijgen in het effect van vuurwerk op de luchtkwaliteit meet het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)) dit jaar voor de vierde keer samen met burgers de luchtkwaliteit. 750 sensoren zijn aangesloten op het dataportaal van Samen Meten. De sensoren meten onder andere fijnstof en sturen om de 5 tot 10 minuten hun data door. Zo is goed te zien wat er tijdens de eerste uren van 2020 in de lucht gebeurt. 

Grafiek met concentratie fijnstof rond jaarwisseling 2018/2019

 

In het bovenstaande plaatje staan de samenvattende resultaten van vorig jaar. Er is een hoge piek van fijnstof rondom middernacht. Vooral in de stedelijke stations is de piek erg hoog. De laagste stedelijke concentraties zijn gemeten in Amsterdam en Maassluis (< 100 µg/m³). De hoogst gemeten concentratie was in Utrecht (1290 µg/m³). De animatie van stofradar.nl laat het verloop van de fijnstofconcentraties in de lucht tijdens afgelopen oud en nieuw zien.

Het RIVM verwacht een slechte luchtkwaliteit tijdens de jaarwisseling. Het weer speelt daarbij ook een rol. Door de hoeveelheid vocht in de lucht en de windkracht kan de fijnstof blijven ‘hangen’. Bij een lage windkracht vindt er geen verversing van de lucht plaats. Mensen met luchtwegklachten kunnen dan beter binnen blijven. Begint het nieuwe jaar met regen, dan is dat gunstig voor de gezondheid. Het fijnstof regent dan al snel uit en vuurwerksmog zal uitblijven.

Proost!

Heeft u last van luchtwegklachten? Blijf dan vooral binnen rondom de jaarwisseling en stel de goede voornemens voor meer sporten nog een paar uur uit. De fijnstofconcentraties in de lucht dalen na het afsteken van vuurwerk weer snel. Hierdoor verminderen ook de gezondheidseffecten. Op de Atlas Leefomgeving kunt u de uurlijkse actuele fijnstofconcentratie bekijken.

Rest ons om u een fijne en gezonde jaarwisseling te wensen. Proost!