wereld verdrinkt

Sinds kort staat het nieuwe thema Klimaat op de Atlas. Atlas-medewerker Dieneke Schram besprak dit onderwerp met haar drie zoons aan de keukentafel. Wil er iets veranderen, moet iedereen mee doen. Haar zoontje van 10 verzucht: “Maar hoe dan, mama, hoe moet dat dan?” In zijn brief aan minister-president Mark Rutte geeft deze 10-jarige alvast wat tips. Simpele oplossingen zijn er niet. Maar die Tesla, waarin je kunt gamen, dat lijkt Dienekes zoons wel wat. Of ze die zo snel mogelijk kunnen kopen.  

Mijn zoon van 10: “Mama, ik maak me zorgen om het klimaat. Komt dat nog goed? Loopt ons huis straks onder?” Hij heeft net zijn nieuwe Kidsweek gelezen, met op de voorkant ‘Op straat voor het Klimaat’. Ik antwoord: “Ik maak me ook zorgen.” Andere zoon, puber, ietwat humeurig: “Dat doen jullie toch bij dat RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)? Jullie zorgen toch voor het milieu?” Ik: Ja, klopt, maar dit kunnen wij niet alleen, iedereen moet meedoen.” Zoon van 10: “Maar hoe dan, mama, hoe moet dat dan?” Als hooggeleerde doctor ingenieur, moeder en werknemer bij het RIVM, kom ik even niet verder dan ‘op de fiets naar de voetbaltraining gaan’. Puber: “Ja, en de rest gaat met de auto, dat helpt tóch niet! We kunnen de boel net zo goed laten verzuipen!” Derde zoon: “Of op de maan gaan wonen!” 
 

Brief aan minister-president Mark Rutte


Overstromingsrisico op de kaart

Ik werk bij het RIVM aan de Atlas Leefomgeving. Deze maand lanceert de Atlas het nieuwe thema Klimaat. We pakken even de kaart van overstomingsdieptes erbij. Oei, zie ik op de kaart. Dat ziet er niet al te best uit. Onze wijk kan wel zo’n 4-6 meter onder water komen te staan als de zee of rivieren overlopen. Gelukkig zien we op een andere kaart dat we dan wel naar de buren zouden kunnen gaan. Die hebben nog wél een droge verdieping, in tegenstelling tot ons. Geen fijn nieuws voor mijn zoons. Eén van hen heeft nachtenlang slecht geslapen toen ik hem vertelde over de watersnoodramp bij een bezoek aan de Deltawerken. De oudste durfde toen hij klein was het strand nauwelijks op. Want zouden de duinen wel die grote zee tegenhouden? En de zeespiegel is tussen 1902 en 2010 wereldwijd zo’n 12 tot 21 centimeter gestegen, zo lezen we op de Meer Weten pagina’s. Het houdt jongeren wel bezig. Zo heeft mijn oudste laatst op school gehoord over de website  overstroom ik?’ Tijd voor actie dus!

Geen simpele oplossingen

Om niet in somberheid te vervallen, leg ik mijn zoons uit: “We hebben eerdere milieuproblemen het hoofd kunnen bieden, bijvoorbeeld het gat in de ozonlaag (hoe leg ik dat uit??). En kijk naar alle nieuwe zonnecellen in onze wijk. En de windmolens. Dit moet dus ook lukken!” Windmolens, ja, waar ons wijkkrantje vol van staat, en die  een grote groep wijkbewoners helemaal niet wilde. In elk geval zo’n 5 jaar geleden niet. Nee, een simpele oplossing is er niet. Maar het goede nieuws is dat veel klimaatmaatregelen óók goed zijn voor de leefomgeving en de gezondheid.

Zo gauw mogelijk een Tesla kopen

Meer wandelen en fietsen bijvoorbeeld is goed voor de gezondheid, maar ook voor meer ruimte en minder luchtverontreiniging. Dat fietsen vinden mijn zoons leuk en aardig, maar niet als het nat of koud is buiten. Maar een elektrische auto, ja, daar kunnen ze zich wel in vinden. Of we zo gauw mogelijk een Tesla willen kopen. Eén zoon heeft bij de buren ontdekt dat je zelfs kan gamen in die auto. Op de Meer Weten pagina’s van ‘het wordt natter’ adviseren we als Atlas om bijvoorbeeld een regenton te plaatsen of meer groen aan te leggen in de tuin. Dit dan niet zozeer vanuit het overstromingsgevaar, maar het opvangen van hoosbuien. Op de website ‘Iedereen doet wat’ staan nog meer ideeën. Wij zijn blijkbaar niet de enigen zijn die iets willen doen aan klimaatverandering.

Wat doet de Atlas?

Als Atlas Leefomgeving willen we mensen aanmoedigen hun leefomgeving te verkennen en ontdekken. En ook om mensen te inspireren om een steentje bij te dragen aan een duurzame, gezonde en veilige leefomgeving. Zo schreven we eerder artikelen over groene daken en het herstellen van oude waterwegen om meer water op te vangen. Dit zijn mooie voorbeelden van hoe waterberging ook kan zorgen voor een prettige leefomgeving.

Trampoline?

Het zou natuurlijk helemaal mooi zijn als mensen samen werken aan een gezonde leefomgeving en er ook meer binding ontstaat in een wijk of stad. Wij lenen wel eens de auto van de buren als we met meerdere kinderen op stap gaan. Een deelauto lijkt mij ook wel wat en carpoolen naar voetbal. Dat iedereen met de fiets komt, lijkt me nog wat hoog gegrepen. Voordeel van een deelauto is dat we dan ook meer tuin zouden krijgen. We parkeren namelijk op eigen terrein. Zou een trampoline dan ook passen? Dan hebben de kinderen er misschien wel oren naar…

Mooi compliment

Mijn zoon denkt nog even na. Dan zegt hij: “Goed dat jullie dit werk doen.” Een mooier compliment kan je eigenlijk niet krijgen!

Over de auteur

Dieneke Schram

Dieneke Schram-Bijkerk werkt als senior milieu-gezondheidsonderzoeker bij RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) onder andere aan het ontsluiten van kennis en informatie op de Atlas Leefomgeving.