Afbeelding intro

groen en water persoon staat aan rand van meer

Waarom is natuur en biodiversiteit belangrijk?

Voel jij je ook zo heerlijk als je met natuur omgeven bent? Natuur biedt rust, het ontspant en zorgt voor recreatiemogelijkheden. De soortenrijkdom van dieren en planten noemen we biodiversiteit. Planten, dieren, bodem, water en lucht vormen samen één geheel: het ecosysteem. Planten en dieren hebben hun eigen rol in het ecosysteem en vullen elkaar aan.

Natuur is het leefgebied voor veel insectensoorten, zoals  bijen die onze landbouwgewassen kunnen bestuiven. Natuur is ook een wateropvang van beken en rivieren die anders dreigen te overstromen. Op Atlas Natuurlijk Kapitaal  vind je een overzicht van alle diensten die de natuur ons levert.

afbeelding

persoon kijkt uit over natuurgebied op achtergrond panorama stad

Waar is natuur te vinden?

Nederland heeft veel natuurgebieden. Zo zijn er 21 nationale parken met verschillende Nederlandse landschappen zoals duinen, bossen, heide en vennen. En er zijn 162 Natura 2000-gebieden, waar behoud van de biodiversiteit centraal staat. Natuurgebieden worden verbonden door het Natuurnetwerk Nederland.

Biodiversiteit vind je niet alleen in beschermde natuurgebieden. Er is ook biodiversiteit op minder bekende plekken. Denk aan groene daken in de stad, aan industriegebieden of aan een ecologische geluidswal langs de snelweg. Ook op deze plekken groeien planten en kunnen dieren voedsel en beschutting vinden. 

Groenkaart

Groenkaart

Hoe groen is je buurt? Zijn er veel bomen struiken en planten?

Soortendiversiteit

Kaart Soortendiversiteit

Hoeveel soorten planten, amfibieën, reptielen, vissen, dagvlinders, libellen en vogels komen er per km² voor?

Natura 2000

Een combinatie van de kaarten openbare drinkwaterpunten en regionale fietsroutes

Beschermde natuurgebieden, opgenomen in het Natura 2000 netwerk

afbeelding

persoon loopt door natuurgebied

Natuur en je gezondheid

Natuur heeft een positieve invloed op je gezondheid. Frisse lucht, bewegingsruimte en even ontsnappen aan de vele prikkels van het dagelijkse leven; natuur biedt ons rust, ontspanning en ontstresst. Als je buiten bent in de natuur beweeg je meer en is er een grotere kans dat je mensen ontmoet.

Ook hebben groen en waterrijke gebieden in de stad, mits goed ingericht en goed onderhouden, een verkoelend effect op de omgeving. Groen zoals bomen kunnen een deel van geluid tegen houden.

Er zijn ook risico's voor je gezondheid als je in de natuur bent. Denk bijvoorbeeld aan een beet van een teek, contact met brandharen van de eikenprocessierups of hooikoorts door pollen van planten. Controleer daarom na een bezoek in het groen goed op tekenbeten, want teken kunnen de ziekte van Lyme bij zich dragen. Kies een andere route als ergens veel bomen met eikenprocessierupsen staan. En houdt rekening met het pollennieuws en de pollentelling  als je last hebt van hooikoorts.

Zonneparken en natuur

twee werklui met gele helm lopen tussen grondgebonden  zonnepanelen

Grote zonneweides met aaneengesloten zonnepanelen maken het landschap voor mensen en voor dieren minder aantrekkelijk.  Onder de panelen is het droger en valt er minder licht. Dat zie je terug in de planten die er groeien en in de bodem. Het is nog niet duidelijk hoe dat er over 25 jaar uitziet, als de panelen op leeftijd zijn.  Door een goede inrichting van een zonnepark kan de biodiversiteit er ook van profiteren.  

Stoepplantjes

plant in hoekje van gebouw

Stoepplantjes zijn ook bewoners van de stad of het dorp waar je woont. Het zijn taaie rakkers. Ze  zijn belangrijk voor de afkoeling en de biodiversiteit. Het is fijn als ze blijven staan.  Als je meer van stoepplantjes weet en je ze beter bekijkt ga je ze leuk vinden! Hortus Leiden heeft veel vragen waar je ze bij kunt helpen. 

Voedselbos

handen plukken rozenbottel

In voedselbossen en agroforestry komen voedselproductie en natuur samen. Voedselbossen maken groene stukjes in de stad en minder vruchtbare landbouwgronden weer vruchtbaar. Met agroforestry worden bomen teruggebracht in de landbouw, waardoor een robuuster systeem met meer ruimte voor biodiversiteit ontstaat. Bekijk de voedselbossen op de kaart.

Wat kun je zelf doen?

schepje harkje in handen

Wat kun je zelf doen?

Jij kan meedoen aan wetenschappelijk onderzoek. De data die vrijwilligers verzamelen worden steeds meer gebruikt voor allerlei wetenschappelijk onderzoek en publicaties. Je komt zelf ook veel over de natuur te weten!

Ga op safari in je eigen omgeving. Je kan al je waarnemingen van dieren en planten doorgeven aan waarneming.nl Ook zijn er speciale teldagen, zoals de tuinvogeltelling, bodemdierendagen, tuinvlindertelling en als je interesse hebt in waterdiertjes dan zijn er elk jaar de slootjesdagen.

Afbeelding

kraaien op strand

Beleid voor natuur en biodiversiteit

De natuur moet niet alleen binnen natuurgebieden versterkt worden, maar overal. In steden, op het platteland en in de grote wateren. Daarom maakt de Rijksoverheid het natuurbeleid in samenhang met andere maatschappelijke onderwerpen die spelen. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van kringlooplandbouw, steden en infrastructuur. In de natuurambitie ‘Nederland Natuurpositief’ lees je hier meer over.
Ook wil de overheid de natuur in de grote wateren van Nederland beschermen, zodat die ook in de toekomst blijft bestaan. Dit is opgenomen in de 'Natuurambitie Grote Wateren 2050 en verder'.

Natura 2000 is het samenhangend netwerk van beschermde natuurgebieden in de Europese Unie. Bescherming van planten en dieren en hun leefgebied staat in deze gebieden centraal. Dit is noodzakelijk omdat de biodiversiteit onder druk staat.  Het is belangrijk dat landen in Europa samen de natuur beschermen,  omdat planten en dieren zich niets van landsgrenzen aantrekken.

Kijk ook eens bij

Gezonde bodem en schoon water

eenden in water

Schoon water en een gezonde bodem zijn van levensbelang voor iedereen.

Verbindingen groen en water

ecoduct

Natuur staat in verbinding met elkaar door natuurbruggen, tunnels en aquaducten. Groen en water verbindt mensen en natuur met elkaar.

Kennis groen en water

sculpture bemost

Lees meer over de achtergrond van een leefbare groene en waterrijke omgeving.