foto

Doorlatende parkeerplaats

Waarom wordt het natter en hoe komt dat?

Door flinke buien lopen akkers, straten, tunnels en kelders vol met water. Dit komt doordat ons klimaat verandert. Hogere temperaturen zorgen voor meer waterdamp in de lucht. In de zomer hebben we te maken met harde buien en in de winter regent het langer. Hierdoor kan wateroverlast vaker optreden. Het riool kan tijdens buien al het water niet zo snel kwijt. Het regenwater kan ook niet snel genoeg in de bodem zakken of naar de waterwegen stromen. Dit komt doordat grote delen van Nederland zijn bebouwd en bedekt zijn met stenen of asfalt.

Korte buien vallen over heel Nederland even vaak. Langdurende hevige buien komen vooral voor in het westen van Nederland en in het zuiden van Limburg. Waar wateroverlast ontstaat, hangt ook af van het type bodem. In zandgrond kan water snel de grond inzakken. In veen- en kleigebieden blijft het water langer op de grond staan. Als er veel leven in de bodem zit, is de bodem losser en zakt het water sneller. Zoals door de gangen die de wormen hebben gegraven.

Volgens het KNMI Klimaatsignaal worden de zwaarste zomerbuien extremer. Hierdoor neemt de kans op valwinden toe. Orkanen worden krachtiger met meer neerslag. In Nederland komen al de restanten van deze orkanen als storm aan (bijvoorbeeld Ophelia in 2017).

Afbeelding

Kinderen spelen in wadi

Water opvangen

Bij hoosbuien valt in korte tijd plaatselijk heel veel regen. Riolen kunnen vaak wel een deel afvoeren, maar niet alles. Water blijft dan op straat staan op het laagste punt. Deze plekken zijn dus zeer geschikt om extra water te bergen. Zo komt regenwater tijdelijk in grachten, vijvers, groene speeltuinen, wadi's en waterpleinen.

De groene leefomgeving vangt het teveel aan water op. We kunnen het water dan weer gebruiken voor drogere tijden. Een gezonde bodem met veel bodemleven en groen kan water goed opvangen.

Water op straat

Kaart water op straat na extreme regen

Hoeveel water blijft in jouw straat staan als het hard regent?

Wat voor bodem heb ik?

Bodemkaart

Op de bodemkaart kun je zien welke bodem er in jouw leefomgeving voorkomt. Zandige bodems laten beter water door dan veen/kleiige bodems.

Ruimte voor water

Kaart waterbergend vermogen

Welke gebieden kunnen veel regen opvangen en welke gebieden zijn gevoeliger voor droogte?

Foto regenplas

Kinderen spelen in een regenplas

Gevolgen voor je gezondheid en je leefomgeving

Ondergelopen straten en tunnels geven problemen. Delen van de stad en mensen zijn dan minder bereikbaar. Ambulances en andere hulpdiensten kunnen niet snel ter plaatse komen. Te veel water levert schade op aan spullen in je huis en tuin. Als water in je woning stroomt, kunnen vocht- en schimmelproblemen optreden.

Rioolwater kan tijdens hevige buien uit het riool op straat stromen. Ook vuil van de straten met bijvoorbeeld honden- en kattenpoep mengt met het regenwater op straat. Mensen bewegen hier in en vaak spelen kinderen in dit water. Door het aanraken van dit water kunnen mensen ziek worden. Problemen met de huid, maag en darmen zijn voorbeelden waar je last van kunt krijgen. Dit water kan bij erge wateroverlast ook je tuin of je huis binnenkomen.

Wateroverlast heeft ook gevolgen voor voedsel. Doordat water lang op een akker staat, gaan groenten en aardappelen rotten. Oogsten worden minder of gaan verloren. Er is dan minder voedsel beschikbaar.

Bereid je voor op een natter klimaat

  • Help om het water in je eigen tuin op te slaan. Wanneer je bestraat, leg dan waterdoorlatende bestrating aan. Meer groen is beter. Lees over de watervriendelijke tuin.
  • Vergroen je tuin en straat. Door tegels te vervangen door gras of planten kan de regen in de grond wegzakken. Een groene tuin geeft ook meer verkoeling in warme zomers.
  • Plaats groene daken in de openbare ruimte, zoals op bushokjes of fietsenstallingen.
  • Vergroen je buurt. Ga samen met je buurtbewoners je straat vergroenen, betrek de gemeente hierbij.
  • Breng waterbergende kratten aan bijvoorbeeld onder het terras. Of maak een groen dak op je schuur of overkapping. De kratten en het groene dak vertragen de afvoer van regenwater. Het water gaat de bodem in als er weer ruimte is.
  • Plaats een waterbergende schutting of regenton. Het opgeslagen water kun je dan gebruiken om je planten water te geven.

foto

Waterpeil

Wat is het beleid bij een natter klimaat?

Hoe hoog het water staat, ligt vast in het peilbesluit. Bij het maken van een peilbesluit kijkt het waterschap naar het watergebruik in het gebied, bijvoorbeeld voor landbouw, natuur of bebouwing en de overige belangen in de omgeving. Bij een laag waterpeil kan de bodem meer regenwater opnemen. Dan is er wel kans op verdroging van landbouw- en natuurgebieden en funderingsproblemen van huizen. Bij een hoog waterpeil is het lastiger om landbouwgrond te bewerken en te begrazen.

Waterschappen en gemeenten doen veel om wateroverlast te voorkomen. Zij onderhouden watergangen en riolen zodat het water door kan stromen. Ook zullen zij eerder water door laten stromen als ze weten dat er veel regen gaat vallen. Door schoon regenwater apart op te vangen komt het niet meer in het riool terecht. Gemeenten leggen groenstroken, groene daken en waterdoorlatende stroken langs wegen aan. Zo kan water de grond inzakken en droogt de bodem niet uit. Steeds meer gemeenten moedigen huiseigenaren en tuinbezitters aan om te vergroenen en regenwater op te vangen.

Kijk ook eens bij

Hitte

Spelende kinderen in waterfonteinen

We krijgen vaker te maken met warme dagen en hittegolven.

Overstroming

Luchtfoto van de Deltawerken

De zeespiegel stijgt en rivieren moeten meer water afvoeren.

Droogte

Woonboten liggen in droge rivier

De kans op droogte in (delen van) het land wordt groter.