Afbeelding intro

EEA geluidkaart Europa

Hoeveel mensen hebben last van wegverkeersgeluid?

In 2023 had 12,8% van de inwoners ernstige hinder door geluid van wegverkeer. Dat zijn ruim 1,9 miljoen Nederlanders van 16 jaar en ouder. Dit aantal ligt wat hoger dan in eerdere jaren. Tussen 2019 en 2022  had 11,4 % ernstige hinder. Vooral brommers en motoren geven veel overlast. Op kaarten van de European Enviroment Agency kun je zien hoe Nederland scoort vergeleken met andere Europese landen.  

Heb je zelf last van verkeerslawaai? Meld het dan bij de GGD en/of de beheerder van de weg

afbeelding

Geluidhinder

Gezondheidseffecten van geluid van wegverkeer

Lawaai kan hinder geven en de slaap verstoren. Een half miljoen Nederlanders heeft slaapproblemen door geluid van wegen. Het RIVM berekende in hoeverre wegverkeersgeluid bijdraagt aan hart- en vaatziekten. Gemiddeld zo'n 750 gevallen van hart- en vaatziekten hangen samen met de blootstelling aan geluid van wegverkeer. Zo'n 65 sterfgevallen aan hart- en vaatziekten hangen samen met wegverkeersgeluid. Kijk voor meer gezondheidseffecten bij Geluid (van alle bronnen).

De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert om de geluidsniveaus van wegverkeer onder de 53 dB te houden. Zo'n 5 miljoen Nederlanders wonen in gebieden met van geluid van wegverkeer boven de 53 dB.

Geluid wegverkeer per etmaal

Geluid in Nederland van wegverkeer (Lden)

Bekijk op onze kaart hoeveel geluid je hoort van wegen in jouw buurt. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) maakte de berekeningen met cijfers uit 2022. 

Geluid wegverkeer ’s nachts

Nachtelijk geluid in Nederland van wegverkeer (Lnight)

Slaap je slechter door lawaai? Bekijk hoeveel geluid het wegverkeer nachts (23 - 7 uur) gemiddeld maakte. Dit is berekend met cijfers van 2022. 

Ernstige geluidhinder door wegen

Ernstige geluidhinder wegverkeer minder dan 50 kmu geluid

Kijk hoeveel mensen geluidhinder hebben in jouw buurt binnen de bebouwde kom (2020).

afbeelding

Geluidswal

Welke maatregelen helpen?

Gemeenten en provincies kijken meestal eerst of ze de geluidsoverlast bij de bron kunnen aanpakken. Dat zorgt ook vaak voor een betere luchtkwaliteit! Denk bijvoorbeeld aan:

  • het omleiden van verkeer, weg uit het centrum; en
  • autoluwe zones.

Andere mogelijkheden zijn: 

Stil asfalt is een verzamelterm voor deklagen op de weg die zorgen voor minder geluid. Dit type asfalt heeft een andere, meer open structuur waardoor het geluid van de bewegende band wordt geabsorbeerd. Dat kan zo’n 3 tot 6 dB schelen als het wegdek net is aangelegd. Stille banden zijn in de praktijk niet stiller, zo blijkt uit metingen van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

Hoeveel geluid van wegen is toegestaan?

Sinds 2024 zijn de regels voor geluid opgenomen in de Omgevingswet. De normen verschillen per type weg en per situatie.

Als er een nieuwe weg komt, kijkt de beheerder van tevoren hoeveel geluid dat kan veroorzaken. Ook als nieuwe woningen gebouwd worden, moet er een inschatting worden gemaakt van de hoeveelheid geluid. Het gaat dan om het geluidniveau aan de gevel van woningen. In de Omgevingswet staat hoeveel geluid dan is toegestaan, zie de tabel. Het doel is om onder de standaardwaarde te blijven. Meer geluid dan de grenswaarde is bijna nooit toegestaan. 

Tabel

 

Standaardwaarde in Lden (decibel)Grenswaarde in Lden (decibel)
Nieuwe geluidgevoelige gebouwenAanleg of aanpassing weg
Rijks- en provinciale wegen506065
Gemeente- en waterschapswegen537070

Geluidproductieplafonds

Voor rijkswegen gelden ook ‘geluidproductieplafonds’. Rijkswaterstaat berekent de hoeveelheid geluid op punten aan beide kanten van de weg. Elk van deze punten heeft een eigen, maximaal toegestane geluidproductie. Rijkswaterstaat bekijkt elk jaar of het geluid onder de GGP’s ligt.

Met de Omgevingswet komen er ook geluidproductieplafonds voor provinciale wegen. Daarnaast leggen gemeentes voor drukke wegen een ‘basisgeluidemissie’ vast in hun Omgevingsplan. De gemeente besluit bij welk geluidniveau ze maatregelen nemen.

De beheerders van drukke wegen maken elke vijf jaar een Actieplan Geluid. Hierin staat welke maatregelen ze nemen om geluidsoverlast tegen te gaan.  

Wil je weten of en hoe geluid wordt verminderd in jouw buurt? Vraag het bij je gemeente of provincie. 

Afbeelding

geluidproductieplafonds die gelden langs de snelwegen

Overgang van Wet geluidhinder naar Omgevingswet

Gemeenten en provincies hebben tot eind 2031 de tijd om de nieuwe regels uit de Omgevingswet in te voeren. In de tussentijd gelden voor bepaalde gevallen nog eerdere regels. Dat heet het Overgangsrecht. Dan gelden bijvoorbeeld nog de normen uit de Wet geluidhinder. Dit is bijvoorbeeld geldig bij woningbouw langs een provinciale weg die nu nog geen GPP’s heeft. 

Afbeelding

Snelweg met wazige voertuigen door snelheid

Afbeelding

auto's geluidoverlast

Geluid in de toekomst

Het PBL verwacht dat het aantal autokilometers tot 2030 met 13% groeit. Ook als meer mensen thuis blijven werken. Het geluid van wegverkeer zal daarom verder toenemen. Het goede nieuws is dat steeds meer elektrische auto’s de weg op komen. Elektromotoren zijn stiller dan verbrandingsmotoren, vooral bij lage snelheden. Volgens een schatting van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) kan dat voor wegverkeer zo’n 3 tot 4 dB schelen in 2050. Maar verkeer op de snelweg blijf je horen door het contact tussen de banden en het wegdek.

Stillere auto's hebben ook een nadeel. Je kunt ze minder goed horen aankomen. Daarom moeten elektrische auto’s bij lage snelheden tóch wat geluid maken. Dat bepaalde de Europese Unie. Wel zo veilig voor de andere weggebruikers. 

Kijk ook eens bij

Vliegverkeer

Vliegtuig over flatgebouw van onderaf gezien

Na wegverkeer is vliegverkeer de belangrijkste bron van geluidhinder.

Treinverkeer

Goederentrein rijdt onder viaduct door

Ruim 2 miljoen mensen in Nederland wonen minder dan 300 meter van het spoor. Dat kan overlast geven. 

Andere Geluidsbronnen

Windmolens langs weg

Buren, evenementen en windmolens zorgen soms ook voor geluidhinder. 

Stiltegebieden & stadsgeluid

Watervalstructuur op een plein

In stiltegebieden wordt de rust bewaard en stadsgeluid wordt aangenamer met soundscaping.

Windturbines

Een rij windturbines die vlakbij huizen staan

Nu we overschakelen op duurzame energie, zie je steeds meer windturbines. De motor en wieken maken geluid dat tot hinder kan leiden.